ĐÌNH ĐOAN LỄ
(Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố)
Đình Đoan Lễ thuộc xã Tam Hưng, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng. Đây là công trình văn hóa tâm linh, người dân địa phương thờ phụng những Thành hoàng có công với dân với nước.
Theo bản dịch từ cuốn thần tích Thành hoàng làng Đoan Lễ, do Hàn lâm viện Đông các Đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn mùa xuân năm Hồng Phúc nguyên niên 1572. Mùa đông năm Vĩnh Hựu thứ 3 (1737) quản giám bách thần, hùng phả thiếu khanh Nguyễn Hiền tuân chỉ phụng sao theo ngọc bản của tiền triều, đình Đoan Lễ thờ 3 vị Thành hoàng: Quý Minh Đại Vương, hai anh em họ Lý: Lý Phú và Lý Hồng; Linh ứng Phạm Đại Vương. Các ngài là người có công lớn đánh đuổi giặc Chiêm và giặc Nguyên - Mông ra khỏi bờ cõi.
Theo các cụ cao niên trong làng, đình Đoan Lễ được làm từ thời Hậu Lê, sau đó bị hỏng nát. Đến thời Nguyễn, nửa đầu thế kỷ XIX, cụ Đoàn Quang Mỹ đã công đức nhà từ đường dòng họ mình, cho dân làng dựng lại ngôi đình. Năm Thành Thái (1901), Nhân dân địa phương dựng thêm nhà bái đường phía trước gồm 3 gian chính và 2 gian dĩ, mái làm kiểu chéo đạo tàu góc và được lợp bằng ngói mũi. Năm 1998, đình Đoan Lễ được Nhân dân tổ chức tu sửa, tôn tạo lớn. Hiện tại, ngôi đình khá khang trang, đẹp đẽ. Trên bờ nóc đình được đắp lưỡng long chầu nguyệt. Hai đầu hồi và một phần tường phía trước của đình được xây bằng viên đá xanh, hình lục lăng phẳng, làm tôn thêm vẻ đẹp cho ngôi đình. Từ sân vào đình là các bậc tam cấp, được ghép bằng những tảng đá lớn. Hai bức tường nhà bái đường, phía trước được để cửa sổ. Hệ thống khung gỗ nhà bái đường gồm 4 vì chính. Các cột đình khá lớn, kích thước đường kính tới 40 cm. Các bộ vì chính đều được làm theo kiểu thức chồng rường giá chiêng. Hậu đường là một nhà chữ nhất, gồm 3 gian.
Do thời gian và biến thiên lịch sử khắc nghiệt, đình Đoan Lễ còn bảo lưu được một số di vật, cổ vật có giá trị: Bộ bát bửu tám cây bằng gỗ; hai biển nước bằng gỗ; hai thanh long đao bằng gỗ; án tiền bằng gỗ; hai sắc phong đời Tự Đức thứ 6 (1853)…
Di tích tổ chức hội lễ vào các dịp sự lệ như: ngày 4 tháng Giêng, ngày 5 tháng Chạp. Trong hội, dân làng còn tổ chức hát đúm, đánh vật, chơi đu…
Ngày 28 tháng 01 năm 2005, Uỷ ban Nhân dân thành phố ra Quyết định số 177-QĐ/UBND công nhận đình Đoan Lễ là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố.