CHÙA MY SƠN
(Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố)
Chùa My Sơn thuộc làng My Sơn, xã Ngũ Lão, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng, nằm cách thị trấn Núi Đèo 7 km và cách trung tâm thành phố 13 km.
Theo cây Thạch Đài bia ký, chùa có niên hiệu Vĩnh Thịnh, năm thứ 8 đời vua Lê Dụ Tông, năm 1713. Di tích được chuyển từ bến nước làng chài cũ, lên ven núi như hiện nay. Ngôi chùa mới tọa lạc trên triền núi phía Tây quốc lộ 10. Mặt chính chùa quay hướng Nam. Khuôn viên chùa thoáng đãng, bằng mắt thường có thể nhìn thấy, vị trí cũ ngôi chùa cổ của làng chài xưa. Chùa My Sơn hiện nay, được chia thành những khu vực sau: Khu vực thờ tự chính là phật điện ban thờ các vị sư tổ; khu vực thờ đức Thành hoàng; khu vực cảnh quan khuôn viên. Phật điện bố cục mặt bằng kiểu chữ đinh, bái đường gồm 3 gian, 4 vì gỗ. Vì số 1 từ phía ngoài vào, lắp 3 bộ cửa có trụ đứng. Khoảng cách bệ ngưỡng cửa đến hàng cột thứ nhất, bài trí bộ tượng Hộ Thiện – Trừng ác, dáng vóc to lớn, toát lên vẻ thần thái của mỗi vị tượng, vừa nhắc nhở lại vừa khuyến khích chúng sinh khi bước tới cửa thiền.
Chùa luôn là tụ điểm cho mọi hoạt động văn hóa tín ngưỡng và cả hoạt động giao lưu, buôn bán giữa các địa phương với các làng xã quanh khu vực. Trong cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp của dân tộc, chùa My Sơn đã có những đóng góp nhất định vào thắng lợi chung của công cuộc kháng chiến kiến quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Hồ Chủ Tịch: Thông qua những hoạt động của đoàn thể cứu quốc, các vị sư tu hành tại chùa đã tham gia giúp đỡ cán bộ cấp trên về xây dựng phong trào cơ sở; đồng thời, kêu gọi phật tử địa phương làm nhiều việc có ích cho kháng chiến như: đào hầm bí mật, tổ chức hũ gạo nuôi quân… Tiêu biểu cho những hoạt động trên, nhà sư Thích Thanh Vị (mất năm 1956) cơ sở chùa My Sơn đã từng gặp gỡ, giúp đỡ cho đội tăng già cứu quốc, rất nổi tiếng ở huyện Thủy Nguyên thời kỳ này.
Tên tuổi của các nhà sư: Thích Thanh Vị cùng các ông Lương Ngọc Trụ, Lương Ngọc Trác, mãi mãi là niềm tự hào của Nhân dân My Sơn. Trong cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945, ngôi chùa cũng là một chứng tích lịch sử.
Các di vật còn lại của ngôi chùa: Tượng phật, câu đối, đại tự, chuông đồng, bia đá, thạch thống bia ký…
Hội làng được tổ chức bắt đầu từ ngày 6 đến ngày 10 tháng Giêng – kỷ niệm đức Đông Hải Đại Vương. Ngoài ngày hội đầu xuân, những ngày lễ khác như: Phật Đản 15/4; giỗ sư tổ, cũng được các phật tử trong làng tổ chức, tạo một không khí đoàn kết, giao lưu trong làng, ngoài xã rất đầm ấm.
Ngày 14 tháng 9 năm 2003, Uỷ ban Nhân dân thành phố ra Quyết định số 2263-QĐ/UBND công nhận chùa My Sơn là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố.