|
Đồng chí Phạm Văn Duyệt, sinh năm 1909, bà con lối xóm ở Cát Bi quen gọi đồng chí là giáo Duyệt. Năm 1930, đồng chí là một trong số đảng viên đầu tiên của chi bộ huyện Hải An (nay là huyện An Dương) .
Từ khi còn theo học tại trường Trung Hành, tranh thủ thời gian rảnh rỗi, Phạm Văn Duyệt thường tụ tập bạn bè cùng chí hướng trao đổi những điều mới lạ qua sách báo tiến bộ trong nhà trường. Đồng chí được kết nạp vào Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội năm 1927. Cùng tham gia hoạt động bí mật với đồng chí lúc bấy giờ có Phạm Văn Trường (tức Phương), Nguyễn Thị Tý (giáo Yến). Hàng ngày cả nhóm giả làm người câu cáy, hái củi ở khu vực đảo Đình Vũ, đến đêm mới chèo thuyền chở tài liệu truyền đơn đến từng cơ sở cách mạng.
Tháng 6 năm 1930 ban cán sự Hải An được thành lập, gồm có Hoàng Văn Trành (tức Tâm Trành, Hoàng Thiết Tâm) làm Bí thư, Phạm Văn Duyệt uỷ viên phụ trách nông hội, Cao Văn Nhiêu phụ trách học sinh, Phạm Công Tiện phụ trách phụ nữ và tiểu thương.
Dưới sự lãnh đạo của Phạm Văn Duyệt, cơ sở cách mạng ở Đình Vũ và huyện Hải An được hình thành. Ngày 7/9/1930 (15/7 Canh Ngọ) diêm dân, nhân dân đảo Đình Vũ vùng dậy dấu tranh chống độc quyền, quản lý sản xuất muối của thực dân Pháp. Hơn 300 người vai vác đòn càn, câu liêm, dao, gậy, quang gánh rầm rộ diễu hành quanh đảo. Hoảng hốt trước khí thế của dân chúng, chủ Tây cùng đồng bọn tay sai sợ hãi, bỏ chạy về đồn Ninh Tiếp (Cát Hải). Nhân dân xông vào nhà lấy sổ sách, giấy tờ của quản đoan và chủ Tây đem thiêu huỷ hết, sau đó phá cửa nhà kho lấy muối chia cho mọi người. Hoảng sợ về cuộc đấu tranh ở Hải An, thực dân Pháp tập trung đàn áp, lùng bắt cán bộ, phá vỡ một số cơ sở cách mạng tại chỗ, Phạm Văn Duyệt bị bắt, sau đó đày đi Côn Đảo.
Ở Pháp, Mặt trận nhân dân lên nắm chính quyền, chủ trương ân xá cho tù chính trị ở xứ Đông Dương, Phạm Văn Duyệt trở về dạy học trong các làng xã ở Lại Xuân, Doãn Lại (Thuỷ Nguyên). Thời gian đầu chưa liên lạc được với Đảng, đồng chí vẫn chủ động tuyên truyền cách mạng thông qua các bài giảng cho học sinh. Từ năm 1942, đồng chí cùng một số người trở về hoạt động, gây dựng cơ sở theo chương trình của Tổng bộ Việt Minh. Trong lễ ra mắt của chính quyền cách mạng lâm thời huyện Thuỷ Nguyên, gồm 7 thành viên, Phạm Văn Duyệt là uỷ viên phụ trách tư pháp. Sau đó đồng chí được tổ chức điều động về huyện nhà làm Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cách mạng lâm thời Hải An. Ngày Hải Phòng cùng cả nước bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ, đồng chí cùng các cơ quan di chuyển sang Thuỷ Nguyên, tiếp tục nghề dạy học trong vùng kháng chiến.
Sau ngày Hải Phòng giải phóng (13-5-1955) Phạm Văn Duyệt chuyển sang công tác tại sở giao thông công chính thành phố cho đến trước khi nghỉ hưu. Đồng chí mất năm 1971.
|