Nguyễn Hồng Quân, tên thật là Nguyễn Công Dị, sinh năm 1935, tại làng Trại Vàng, xã Quỳnh Lưu, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình. Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo; ngay từ nhỏ, Nguyễn Hồng Quân đã phải lặn lội kiếm sống, phụ giúp gia đình. Sớm giác ngộ lý tưởng cách mạng, năm 16 tuổi, ông đã tham gia bộ đội địa phương. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, năm 1954, ông công tác tại Quân khu 3, sau chuyển về Công an thành phố Hải Phòng. Những năm 1969-1970, ông được cử đi học nâng cao nghiệp vụ công an, sau đó được đề bạt làm Phó Công an khu phố Hồng Bàng, trực tiếp phụ trách Trạm Công an Thượng Lý.
Ông là con người có tính cách ôn hòa, mềm dẻo, song trong công việc lại rất quyết đoán. Ông coi đơn vị là nhà, đồng đội, chiến sĩ như anh em. Với trách nhiệm Trạm trưởng, mỗi tuần ông dành một ngày xuống địa bàn dân cư thăm các gia đình, động viên những gia đình có người thân đang tham gia chiến đấu tại chiến trường miền Nam. Ông đã nhiều lần đề xuất các cấp giải quyết cho một số hộ dân gặp hoàn cảnh khó khăn, như giúp một phụ nữ nghèo, cô đơn, không nơi nương tựa có chỗ ở và tìm được việc làm; phối hợp với chính quyền, vận động nhân dân giúp đỡ, đùm bọc một cháu bé bị khiếm thị, bố bị đi tù. Với trách nhiệm và tấm lòng chân thành của mình, ông được người dân hết sức quý mến.
Trong những năm chống chiến tranh phá hoại của Mỹ (1965-1972), địa bàn Hải Phòng, đặc biệt khu vực Thượng Lý, Sở Dầu, Xi Măng là nơi không quân Mỹ trút hàng vạn tấn bom đạn, nhằm hủy diệt các khu dân cư, các cơ sở y tế, giao thông quan trọng. Ông đã chỉ đạo, hướng dẫn nhân dân đào hầm trú ẩn, tổ chức cho nhân dân sơ tán, bảo vệ tài sản, nhà dân và tổ chức phối hợp với lực lượng dân phòng các tiểu khu giải quyết hậu quả.
Rạng sáng ngày 16/4/1972, đế quốc Mỹ tiến hành tập kích bằng máy bay B52 rải bom hủy diệt Hà Nội, Hải Phòng. Khu Hạ Lý, Thượng Lý, Sở Dầu chìm trong biển lửa. Trong muôn trùng nguy hiểm, Nguyễn Hồng Quân cùng các chiến sĩ công an, dân phòng, tự vệ khu phố, sau khi đưa được hàng ngàn người sơ tán ra khỏi vòng nguy hiểm, vẫn kiên cường bám trụ, tiếp tục hướng dẫn người dân còn lại xuống hầm trú ẩn. Trung úy Nguyễn Hồng Quân đã anh dũng hi sinh tại khu vực trọng điểm Thượng Lý, khi mới 38 tuổi đời. Ngày 8/9/1973, Chủ tịch nước đã truy tặng Nguyễn Hồng Quân danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Huân chương Quân công hạng Ba.
Hiện nay, trên địa bàn khu Xi măng, Thượng Lý có một con đường mang tên Nguyễn Hồng Quân, chạy qua ngôi nhà nhỏ mà gia đình người thân của ông đang sinh sống.
|