Phạm Văn Mộc, người làng Kỳ Sơn, huyện Nghi Dương, phủ Kiến Thụy nay là thôn Kỳ Sơn, xã Tân Trào, huyện Kiến Thụy. Khi Mạc Đĩnh Phúc (Nguyễn Khắc Tình) phát động khởi nghĩa, Phạm Văn Mộc được thủ lĩnh Mạc Thiên binh giao cho chức Khâm sai đại thần, chỉ huy đạo nghĩa quân các huyện Nghi Dương, An Lão, Tiên Lãng tấn công đánh chiếm các đồn ngoại vi Hải Phòng rồi thừa thắng tiến đánh Hải Phòng. Kiễn Thụy lúc đó là Phạm Huy Du - một trí thức yêu nước, thương dân đã nộp phủ lỵ và ủng hộ nghĩa quân lương thực, quần áo, vũ khí.
Khi nghĩa quân kéo về đại đồn ở An Áo (gần đò Vọ) thấy lương thực thiếu, nếu đánh các đồn lẻ sẽ phân tán lực lượng và mất yếu tố bất ngờ, Phạm Văn Mộc bèn đem toàn bộ lực lượng chia làm hai mũi tấn công thẳng vào trung tâm chỉ huy giặc ở Hải Phòng. Nhưng do quân ô hợp, khí giới thô sơ, lúc đầu có gây khí thế áp đảo địch. Nhưng gần sáng, địch phản công mạnh mẽ. Nghĩa quân bị thiệt hại nặng, phải đâu rút về đấy. Thi hài liệt sĩ đem về cánh đồng Ruồn (An Lão) mai táng.
Sau Phạm Văn Mộc bị Pháp xử tử. Phạm Huy Du bị đày ra Côn Đảo.
|