|
Bà Võ Thị Hoàng Mai sinh năm 1928 trong một gia đình trung nông ở thôn Lâm An, xã Phổ Nhơn, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi. Những ngày học ở Trường nữ sinh Đồng Khánh đã giúp bà hiểu rõ hơn thân phận người dân mất nước, đồng thời chịu ảnh hưởng tinh thần yêu nước từ người cha và phong trào cách mạng, đặc biệt là cuộc khởi nghĩa Ba Tơ (11/3/1945) trên quê hương.
Võ Thị Hoàng Mai là một trong những thanh niên đầu tiên hưởng ứng tổ chức Việt Minh, tham gia giành chính quyền trong những ngày Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945. Cách mạng thành công, bà tham gia Ban Chấp hành lâm thời Hội Phụ nữ cứu quốc tỉnh Quảng Ngãi, được kết nạp vào Đảng năm 1946. Năm 1947, bà gặp và yêu một người lính trẻ miền Bắc trong đoàn quân Nam tiến là Nguyễn Quyết (tên thật là Nguyễn Tiến Văn), sau này trở thành Đại tướng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng nhà nước. Khi đó, ông là Chính trị viên Trung đoàn 108 và là Ủy viên quân sự trong Ủy ban kháng chiến liên tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng. Năm 1948, hai người tổ chức đám cưới và hiếm khi có dịp sum họp lâu, vì ngay sau đó ông trở lại mặt trận Quảng Nam rồi tiếp tục đi hết chiến trường này đến mặt trận khác, còn bà cũng trở lại cơ quan Phụ nữ tỉnh Quảng Ngãi và một số địa phương khác để xây dựng phong trào phụ nữ. Đại tướng Nguyễn Quyết nhận xét về người vợ quý của mình là luôn biết kìm nén nỗi đau (mất con), âm thầm chịu đựng, vượt lên mọi khó khăn mà không một lời kêu than oán trách.
Năm 1954, tập kết ra Bắc, bà được phân công về Ban Tuyên huấn Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Năm 1957, bà được cử làm Phó Trưởng ban Tuyên huấn Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, phụ trách công tác tuyên truyền, đặc biệt theo dõi tình hình đấu tranh của phụ nữ miền Nam.
Năm 1958, Đảng chủ trương xây dựng thí điểm hợp tác xã nông nghiệp ở miền Bắc, bà được cử vào Thanh Hóa nắm tình hình phong trào phụ nữ sau khi xây dựng hợp tác xã. Năm 1963, bà được điều về công tác ở thành phố Hải Phòng, giữ chức vụ Phó Giám đốc Sở Giáo dục, phụ trách các trường học sinh miền Nam kiêm Bí thư Đảng ủy các cơ quan trường học trực thuộc Sở.
Tháng 8/1964, Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc. Hải Phòng là một trong những trọng điểm ném bom, bắn phá của địch. Bà được Sở Giáo dục phân công phụ trách công tác tổ chức, Bí thư Đảng ủy cơ quan và các trường trực thuộc Sở (trong đó có 3 trường học sinh Hoa Kiều sơ tán về Đông Triều). 5 năm công tác ở Sở Giáo dục Hải Phòng, bà đã góp phần đào tạo, bồi dưỡng, đề bạt đội ngũ cán bộ phù hợp cho ngành giáo dục, đồng thời góp phần xây dựng cơ sở vật chất cho thực hành, thực tập, đưa lao động sản xuất vào nhà trường, xây dựng các trường vừa học, vừa làm, gắn học với hành, thúc đẩy phong trào thi đua “Dạy tốt - Học tốt”; “Thầy giỏi - Trò ngoan”.
Tại Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ II (1968), bà được bầu vào Ban Chấp hành Đảng bộ, tháng 8/1968, được Hội đồng nhân dân thành phố bầu là Ủy viên Thường trực Ủy ban hành chính thành phố, phụ trách công tác văn xã (Các nhiệm kỳ Hội đồng nhân dân thành phố khóa V (1971-1974), khóa VI (1974-1977); rồi Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố (nhiệm kỳ HĐND thành phố khóa VII, VII (1977-1985). Trên cương vị mới, bà đã dành nhiều tâm huyết cùng lãnh đạo thành phố, các ngành đề ra và thực hiện nhiều chủ trương, giải pháp thiết thực, góp phần tạo nên những thành tựu trên các lĩnh vực văn hóa-xã hội.
Tháng 4/1972 đế quốc Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2, bà được cử làm Trưởng ban sơ tán thành phố; tích cực vận động, tổ chức sơ tán người và các cơ sở sản xuất ra khỏi các khu vực trọng điểm. Đặc biệt, chiều ngày 15/4/1972, Ban đã chỉ đạo và tổ chức sơ tán khẩn cấp nhân dân ra khỏi nội thành. Đến 23 giờ ngày 15/4/1972, hơn 150.000 người dân đã ra khỏi các khu vực trọng điểm. Vào 01h30’ ngày 16/4/1972, máy bay B52 Mỹ ném bom rải thảm hủy diệt khu vực Thượng Lý, Sở Dầu. Trong những ngày tháng 4/1972 đầy máu và nước mắt, bà đã ngày đêm lăn lộn cùng lãnh đạo thành phố kiểm tra, đôn đốc việc cứu chữa người bị thương, giải quyết hậu quả.
Những năm 80, đời sống nhân dân vô cùng khó khăn, tiêu cực xã hội diễn biến phức tạp, bà đề xuất với Thành ủy, UBND thành phố những biện pháp cụ thể, tích cực để giải quyết tệ nạn xã hội, chủ yếu là ma túy, mại dâm, mê tín dị đoan, cờ bạc. Thành ủy mở một cuộc vận động lớn trong 3 năm (1983-1985) về phòng chống các tệ nạn này; bà được cử làm Trưởng ban chỉ đạo. Cuộc vận động đã đạt kết quả đáng phấn khởi. Tháng 4/1984, tại hội nghị bàn về chống tệ nạn xã hội, đồng chí Trần Quyết - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, đã phát biểu: “nếu tất cả các địa phương đều làm như Hải Phòng thì tình hình tệ nạn xã hội sẽ khác đi”. Do sự tín nhiệm của Thành ủy, khi được điều sang làm Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố, bà vẫn được giao kiêm nhiệm trưởng Ban Chỉ đạo Cuộc vận động phòng chống tệ nạn xã hội cho đến cuối năm 1986.
Có thể nói, trong hơn 20 năm công tác tại thành phố Hải Phòng, bà Võ Thị Hoàng Mai đã đóng góp đáng kể cho sự nghiệp phát triển các lĩnh vực văn hoá – xã hội của thành phố, công tác mặt trận tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, nhân sĩ, trí thức, tuổi trẻ tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bà tâm sự:“hơn 42 năm công tác, tôi đã dành 24 năm cống hiến cho Hải Phòng…góp một phần công sức xây dựng và bảo vệ thành phố Cảng thân yêu mà từ lâu tôi đã coi là quê hương thứ hai của mình”. Đây là tình cảm, cống hiến không nhỏ của Bà cho Hải Phòng.
Tháng 11/1987, bà Mai nghỉ hưu. Với những đóng góp cho cách mạng và thành tích phục vụ Tổ quốc, bà được tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Hai, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Ba; Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng, bà mất ngày 8/6/2010 tại Hà Nội, hưởng thọ 82 tuổi.
|