ĐÌNH TỈNH THỦY
(Di tích Lịch sử cấp thành phố)
Đình Tỉnh Thủy là tên gọi theo địa danh nơi di tích tọa lạc là làng Tỉnh Thủy, xã An Hòa, huyện An Dương, thành phố Hải Phòng. Ngôi đình cách trung tâm thành phố khoảng 17,5 km.
Đình Tỉnh Thủy là công trình tâm linh, tín ngưỡng quan trọng của cộng đồng dân cư nơi đây. Căn cứ thần tích, thần sắc còn lưu lại, đình Tỉnh Thủy thờ một vị nhân thần hiệu là Lương Cao Sơn; được sắc phong là Dực bảo Trung Hưng linh phù giám sát ngự sử Lương Cao Sơn. Lưu truyền trong dân gian, đình được khởi dựng từ thế kỷ thứ XVI; đến thời Nguyễn, cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX được trùng tu (còn bia đã ghi lại). Thập niên 70 của thế kỷ XX, đình bị đổ. Năm 1982 dân làng dựng một gian hậu cung bằng gạch để thờ cúng. Năm 1987 xây thêm 3 gian ngoài. Năm 2017 tân tạo như ngày nay.
Đình Tỉnh Thủy nằm phía Tây của làng, phía trước đình hướng ra sông Lạch Tray, có kiến trúc hình chữ Đinh bao gồm hai tòa: tiền tế và hậu cung. Kiến trúc mái tòa tiền tế đực thiết kết kiểu “chéo đao tàu góc”, bốn mái đao cong làm cho công trình thêm thanh thoát. Tòa tiền tế thiết kế kiểu 3 gian 2 chái. Tòa hậu cung 2 gian. Bên cạnh đó, nhà bia được thiết kết 1 gian, kiến trúc theo kiểu mái đao cong truyền thống.
Trải qua những năm tháng lịch sử, theo thời gian đình Tỉnh Thủy còn bảo lưu được nhiều di vật, cổ vật góp phần minh chứng cho giá trị lịch sử, văn hóa, nguồn gốc của ngôi làng:
1. Mão quan chất liệu đồng, cạp mũ gỗ
2. Thần tượng đúc thành hoàng làng
3. Sắc phong Thành Thái nguyên niên 1889
4. Sắc phong Duy Tân tam niên 1909
5. Sắc phong Khải Định cửu niên 1924
6. Nhang án ô sa, bát hương gốm men nâu, mâm bồng, cây đèn, đài quả, hai kiệu long đình, bộ bát bửu, biển rước, đao, bia văn,…
Lễ hội đình diễn ra vào ngày 10 tháng 11 (âm lịch) để cầu phúc và cầu may cho cả làng. Trong lễ hội có tổ chức rước kiệu từ đình ra miếu, sau đó rước bát hương từ miếu thờ thần là “Quảng nam đạo, trấn an bang Thanh hình sử Đỗ Tiết Ngọc” về đình hội tế. Đình Tỉnh Thủy là công trình tâm linh, tín ngưỡng của người dân địa phương, từ khi khởi dựng đến nay, đình luôn là niềm tự hào của người dân làng và còn là không gian linh thiêng để giáo dục đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc đối với các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ xã An Hòa ngày nay. Chính vì những giá trị văn hóa lịch sử đó, Ủy ban Nhân dân thành phố đã công nhận đình Tỉnh Thủy là Di tích Lịch sử cấp thành phố (Quyết định số 2422-/QĐ-UBND ngày 9/10/2019).