ĐÌNH, CHÙA THÔN CÂU THƯỢNG
(Di tích Lịch sử cấp thành phố)
Đình, chùa thôn Câu Thượng xã Quang Hưng, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng, cách trung tâm thành phố khoảng hơn 25 km. Theo các cụ cao niên trong làng, đình, chùa thôn Câu Thượng được khởi dựng từ khá sớm khoảng thế kỷ XVI, XVII, thời Lê Trung Hưng. Năm 1919, di tích được dân làng di chuyển sang vị trí khác, cách vị trí cũ khoảng 500 m. Năm 1966, đình bị dỡ tòa bái đường, theo thời gian, chùa làng cũng bị phá hủy chỉ còn lại phần hậu cung. Năm 1990, hai công trình được phục dựng lại ở vị trí cũ, các năm sau đó, đình, chùa tiếp tục được tu bổ như hiện nay.
Đình, chùa thôn Câu Thượng tôn thờ vị Thành hoàng làng tên hiệu là Cao Sơn Hiển Minh (hiện không rõ sự tích).
Đình Câu Thượng có kiểu kiến trúc hình chữ Nhất, gồm 3 gian xây kiểu chéo đao tàu góc, 3 tầng 12 mái, mái lợp ngói mũi truyền thống, sân và nền láng xi măng. Đình làm hoàn toàn bằng vật liệu bê tông cốt thép.
Hiện Đình Câu Thượng còn lưu giữ bảo tồn được 6 bản sắc phong: Tự Đức thứ 6 (1853), thứ 33 (1880) phong cho vị thứ hai (Nam Hải trung đẳng thần); Đồng Khánh thứ 2 (1887), Duy Tân thứ 3 (1909) phong cho vị thứ 2 (Nam Hải trung đẳng thần); Duy Tân thứ 5 (1911) hợp phong cho vị thứ 5 và thứ 7 (Thiên Quan Hiển Minh tôn thần và Ngũ Đạo linh ứng tôn thần); Khải Định thứ 2 (1917) cho vị thứ 8 (Thận Quốc Thái phu nhân tôn thần).
Một số di vật còn lưu giữ tại di tích: 01 bia đá, 03 bát hương, 01 bài vị. Ngoài ra còn một số đồ thờ bằng gỗ như: hòm sắc, đại tự, bát biếu, long ngai… đều có niên đại đầu thế kỷ XX.
Chùa Câu Thượng xưa cũng được bố cục hình chữ Đinh gồm 5 gian tiền tế và 3 gian thượng điện. Di tích hiện còn bảo tồn được nhiều hiện vật có giá trị như bia đá, mộ tháo đá và tượng thờ, tượng phật…
Sinh hoạt văn hóa và lễ hội truyền thống tại đình Câu Thượng diễn ra từ ngày 08-10/02 âm lịch, chùa Câu Thượng là các ngày (06/01, 15/4, 15/7). Lễ hội tại đình, chùa Câu Thượng luôn duy trì được những thuần phong mỹ tục, có ý nghĩa đối với việc xây dựng tình đoàn kết, gắn bó của nhân dân địa phương.
Với những giá trị lịch sử và văn hóa trên, đình, chùa thôn Câu Thượng xã Quang Trưng, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng được công nhận là Di tích Lịch sử cấp thành phố (Quyết định số 158/QĐ-UBND ngày 17/01/2020).