CHÙA CẦU
(Di tích Lịch sử Kháng chiến cấp thành phố)
Chùa Cầu, thôn An Cầu, xã Vĩnh An, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng, được xây dựng cuối thế kỷ 19. Chùa là địa chỉ đỏ, hàm chứa những sự kiện lịch sử kháng chiến của cán bộ và nhân dân địa phương trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Những năm 1929 – 1930, phong trào yêu nước do Việt Nam quốc dân Đảng lãnh đạo được phát triển mạnh mẽ ở làng Kim Ngân và An Cầu. Nhân dân thường lấy địa điểm chùa làm nơi liên lạc, hội họp. Ngày 16/2/1930 quân ta họp mặt tại chùa Cầu để phối hợp với lực lượng Việt Nam Quốc dân Đảng ở Cổ Am - Vĩnh Tiến nhất tề nổi dậy cướp chính quyền tại phủ Vĩnh Bảo và Phù Dực (Thái Bình). Do lực lượng quân khởi nghĩa chưa đủ mạnh nên bị thực dân Pháp đàn áp dã man. Những người tham gia khởi nghĩa đều bị vây ráp, tra tấn và bị đày ở nơi xa. Đình - chùa An Cầu là một nhân chứng sống tố cáo tội ác của thực dân Pháp và tay sai đối với người dân yêu nước ở Kim Ngân, An Cầu tham gia phong trào.
Thời kỳ kháng chiến chống Pháp, mặt trận Việt Minh kêu gọi nhân dân đứng lên đoàn kết “đánh Pháp, đuổi Nhật”. Những năm 1947 - 1949, các đồng chí Vũ Được, Trần Sĩ Phúc, Nguyễn Việt Cường, Nguyễn Tạo cùng một số đồng chí khác đã lấy chùa Cầu là địa điểm hội họp phục vụ kháng chiến kiến quốc. Nhà chùa là cơ sở đi về của cán bộ tiểu khu, là địa điểm học tập của Ban chỉ đạo kháng chiến khu Tả Ngạn, nơi luyện tập quân sự, hướng dẫn cán bộ cấp cơ sở xây dựng làng kháng chiến, chống giặc càn quét.
Thời gian 1950 - 1951, giặc Pháp chiếm đóng Vĩnh Bảo, chùa Cầu do có địa thế cao ráo, dễ xây dựng hầm, hào trú ẩn cho cán bộ ta đi về hoạt động; chùa có các nhà sư Thích Quảng Viên, Thích Quảng Đức cùng các vị vãi trong làng ủng hộ, bảo vệ an toàn, bí mật cho quân ta sống giữa vùng địch chiếm đóng.
Năm 1952, do các đồn bốt tề ngụy đã bị bóc hết, làng xã Vĩnh An trở thành khu du kích. Chùa Cầu là địa điểm tiểu khu, nơi thường xuyên mở các lớp huấn luyện cơ bản cho du kích địa phương, nơi xuất phát đánh địch trên Quốc lộ 10. Tháng 11/1954, tại chùa An Cầu, tổ công tác chống địch cưỡng ép đồng bào ta di cư vào Nam do Chủ tịch tỉnh Kiến An - Lê Chương trực tiếp chỉ đạo.
Một vinh dự lớn cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thôn An Cầu, ngày 6/3/2001 Chủ tịch nước Trần Đức Lương đã ký tặng Huân chương Kháng chiến hạng Ba cho Ban trụ trì chùa Cầu đã có công lao trong cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.
Ngày 24 tháng 8 năm 2006, Uỷ ban nhân dân thành phố ra quyết định số 1905-QĐ/UBND công nhận Chùa An Cầu là Di tích Lịch sử Kháng chiến cấp thành phố.