CỤM DI TÍCH MIẾU PHÙNG TRUNG ĐẲNG THẦN
NGÀI PHÙNG ĐẠI LIỆU
(Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố)
Cụm di tích miếu Phùng Trung đẳng thần “Ngài Phùng Đại Liệu”, xã Thái Sơn, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng. Di tích nằm cách trung tâm thành phố khoảng hơn 10 km. Đây là công trình tín ngưỡng của dòng họ Phùng và người dân địa phương.
Miếu thờ ngài Phùng Đại Liêu - người con trai thứ hai của vị khởi thủy tổ họ Phùng ở Áng Sơn. Ngài làm quan cho triều hậu Lê giữ chức Điện tiền đô Thái Chủ. Trải qua thời gian, nên những ghi chép về công tích của ngài Phùng Đại Liêu không còn nữa. Tuy nhiên vai trò, công lao và sự nghiệp của ngài còn lưu lại tại ba sắc phong triều Nguyễn. Cũng như người cha, sau khi mất ngài Đại Liệu được an táng tại quê hương. Trên phần mộ của ngài, con cháu cũng dựng một ngôi miếu đẹp bằng gỗ tứ thiết để thờ phụng.
Ngôi miếu của ngài Phùng Đại Liệu cách ngôi miếu của ngài Phùng Long Tương khoảng 300 mét. Di tích nằm trên một khu đất rộng, thoáng đãng có nhiều cây cổ thụ, nên địa phương còn gọi là miếu đa xanh. Toàn bộ khuôn viên miếu được xây tường bao ngăn cách. Từ đường làng vào khuôn viên miếu là nghinh môn. Trên cổ diêm phía trước đắp nổi chữ Hán “Điện tiền đô Thái Chủ Đại Liêu Trung đẳng thần”. Mái nghinh môn trang trí theo thức truyền thống, bờ nóc đắp lưỡng long chầu nguyệt. Miếu của ngài Đại Liệu làm bằng chất liệu tự nhiên, bộ khung chịu lực bằng gỗ lim. Hệ thống khung gỗ của miếu gồm hai bộ vì, kiểu vì quá giang, hai hàng chân cột. Công trình kiến trúc có từ thế kỷ XIX.
Trải qua sự khắc nghiệt của thời gian, hiện tại ngôi miếu còn bảo lưu được một số đồ thờ tự tế khí có giá trị như: Bát biểu, khám mờ, long đình, long ngai, bài vị,…
Cũng như miếu thờ ngài Phùng Long Tương, trước năm 1945, tại cụm di tích dân làng thường tổ chức đại lễ vào ngày 6,7,8 tháng giêng hàng năm. Trong hội lễ, ngoài tế lễ dâng hương còn có các trò chơi thi đấu như: Chơi cờ tướng, vật võ, bắt vịt…
Ngày 12 tháng 01 năm 2012, Uỷ ban nhân dân thành phố ra quyết định số 62-QĐ/UBND công nhận Cụm Di tích Miếu Phùng Trung đẳng thần “Ngài Phùng Đại Liệu” là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp thành phố.